Kan ve Kan Yapıcı Organlar » Kan ve Perfüzyon Solüsyonları » Diğer Damara Enjekte Edilen Solüsyonlar » Elektrolit Solüsyonları » Sodyum Bikarbonat
Formülü:
Bir Ampul: Sodyum bikarbonat .................. 0,84 g
Enjeksiyonluk su ...............y.m. 10.00 mL içerir
Farmakolojik özellikleri:
Endikasyonları:
Aşağıdaki olguların yol açtığı asidozun tedavisinde kullanılır.
A. Respiratuvar asidoza yol açan durumlarda:
1. Solunum merkezi depresyonu ve solunum kaslarının parezisi
2. Ventilasyonu kısıtlayan mekanik bozukluklar
3. Alveol gaz değiş-tokuş alanının azalması (ventilasyon/perfüzyon oranının düşmesi)
4. Solunum yollarında obstrüktif veya spastik daralma
B. Metabolik ve renal asidoza yol açan durumlarda:
1. Diyetle alınan H+ yükünün ıtrah edilmemesi:
a-) Tubulus hücrelerinde NH3 üretiminin azalması (böbrek yetmezliğindeki gibi).
b-) H + salgılanmasının azalması (distal renal tübüler asidoz ve hipoaldosteronizmdeki gibi)
2. H +yükünün artması veya HCO3- kaybının fazlalaşması (anyon açıklığında yükselme olur):
a-) Ketoasidoz
b-) Laktik asidoz
c-) İlaçlar ve zehirler (salisilatlar, amonyum klorür, etilen glikol, metanol, paraldehit, hiperalimentasyon sıvıları)
3. Gastrointestinal HCO3- kaybının artması:
a-) Diyare ve fistüller,
b-) Üreterosigmoidostomi, kolostomi, ıleostomi yapılması
c-) Kolestiramin ile tedavi,
4. Renal HCO3- kaybının artması:
a-) Böbrek yetmezliği
b-) Proksimal renal tübüler asidoz
c-) Asetazolamid ve benzeri karbonik anhidraz inhibitörleri ile tedavi
Kontrendikasyonları:
Metabolik ve respiratuvar alkalozda kullanılmamalıdır.
Tıbbi zorunluluk olmadıkça hamilelerde kullanılmaz.
Uyarılar/Önlemler:
Asidozun bikarbonat solüsyonu ile çok çabuk bir şekilde düzeltilmesinden sakınmak gerekir. Hızlı bikarbonat yüklenmesi, BOS'un bikarbonat düzeyinin yükselmesine zaman bırakmadan, kan bikarbonat düzeyini yükseltir ve böylece BOS'ta ve beyinde nisbi bir asidoz oluşturur. Bu durum bilinç bulanıklığı, koma ve hatta ölüme neden olabilir. Ayrıca sodyum bikarbonat veya benzeri bir madde solüsyonu uygulanırken plazma K+ düzeyinin izlenmesi gerekir. Plazma pH'sının yükselmesi ekstraselüler potasyumu hücre içine kaydırabilir ve pH hızlı yükselirse ağır semptomatik hipokalemi oluşabilir.
Kronik böbrek yetmezliğinde bikarbonat tedavisi kalsemideki düşüklüğü daha da artırabilir ve tetani oluşturabilir. Sıvı ve Na+ yüklenmesi nedeni ile, eğilimi bulunan olgularda konjestif kalp yetmezliği meydana getirebilir. Sodyum tuzları, kalp yetmezliği, hipertansiyon, böbrek yetmezliği, periferal veya pulmoner ödemde ve gebelik toksemisinde dikkatle kullanılmalıdır
Sodyum bikarbonat solusyonunun, metabolik ve respiratuvar alkalozda, hipokalsemide ve hipoklorhidridde kullanılması önerilmez.
Tıbbi zorunluluk olmadıkça hamilelerde kullanılmaz.
Çökelme olursa kullanmayınız.
GEBELİK VE LAKTASYONDA KULLANIM (Kategori C)
Sodyum bikarbonatın fetüste zararlı etkiler oluşturup, oluşturmadığı bilinmemektedir. Tıbbi zorunluluk olmadıkça gebelik süresince kullanılması önerilmez.
Yan etkiler/Advers etkiler:
I.V. tatbiklerde, enjeksiyon bölgesinde doku nekrozuna, irritasyon sonucu kanamalara yol açar.
BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ
İlaç etkileşimleri:
Sodyum bikarbonat çözeltisi aşağıdaki preparatlarla karıştırıldığında çökelebilir:
Kortikotropin, Hidromorfin HCl, İnsülin, Magnezyum Sülfat, Metisilin Sodyum, Narkotik Tuzlar, Noradrenalin Tartarat Tuzları, Fenobarbital Sodyum, Prokain HCl, Promazin HCl, (Enjeksiyonluk Dekstroz Içinde), Streptomisin Sülfat, Tetrasiklin HCl, Tiyopental Sodyum, Vankomisin HCl, Laktatlı Ringer Solüsyonu, Enjeksiyonluk Sodyum Laktat ve Ringer Solüsyonu, Dobutamin, Dopamin HCl, İsoproterenol HCl.
Kullanım şekli ve dozu:
İzotonik sodyum bikarbonat solüsyonu % 1,3'lüktür. % 2,0 % 8,4 oranında sodyum bikarbonat içeren hipertonik solusyonlar genellikle doğrudan doğruya değil, diğer sıvıların içine katılarak i.v. infüzyonla kullanılabilirler; çökmeye neden olabileceği için kalsiyum ve magnezyum içeren solüsyonlarla karıştırılmamalıdır. % 0,15 0,30 sodyum bikarbonat ve % 0,3 - 0,4 sodyum klorür içeren kombine solüsyonlarla kullanılabilir.
Asidozun, sodyum bikarbonat solüsyonu ile tedavisi sırasında plazma bikarbonat düzeyinin normal düzeye değil, yaklaşık 15 mEq/L'ye çıkarılması öngörülür. Asidoz, primer etkenin düzeltilmesi sonucu ortadan kaldırılabilir. Plazma bikarbonat düzeyi 10 12 mEq/L'nin veya kan pH'sı 7,15'in altına düşmüşse, kalevileştirici bir solüsyon, tercihen sodyum bikarbonat solüsyonu i.v. verilir. Verilecek bikarbonat miktarı aşağıdaki formülle hesaplanabilir;
Bikarbonat (mEq/L) = (15 mEq/L Hastanın plazma bikarbonat düzeyi, mEq/L) x 0,5 x Vücut ağırlığı (kg)
Eğer plazma pH'sının 7,1'in altında olması gibi ağır bir asidoz varsa, formülde 0,5 katsayısı yerine 0,8 konulur.
Günlük doz 300 mg 16000 mg'dır. Genellikle 300 mg 2000 mg bir defada günde bir kez tatbik edilir.
Çocuklarda % 4,2'lik solusyonları, günlük 8 mEq/kg dozlar halinde yavaş ve i.v. infüzyon şeklinde verilebilir.
DOKTORA DANIŞMADAN KULLANILMAMALIDIR.
Atc Kodu:
B05XA02
Üretici Firma:
Galen İlaç Sanayi ve Tic. A.Ş.
Telefon: (216) 472 24 19