Kan ve Kan Yapıcı Organlar » Kan ve Perfüzyon Solüsyonları » Damar İçine Enjekte Edilenler
Formülü:
Her 100 ml'lik solüsyonda
Mannitol 20 g
Enjeksiyonluk su q.s.
Osmolarite : 1100 mOsm/litre
Farmakolojik özellikleri:
Endikasyonları:
1- Kafa içi basıncı ve beyin kitlesinin azaltılması
a- Daha derindeki dokulara cerrahi yoldan erişmeyi kolaylaştırmak için.
b- Kafa içi basıncının yüksek olduğu durumlarda duranın açılması gerekiyorsa, beyin hasarını önlemek için.
c- Teşhis için yapılan müdahale sırasında ya da ondan önce, artmış kafa içi basıncını azaltmak ve beyin fıtıklaşmasını önlemek için.
d- Postoperatif dönemde sekonder beyin ödeminin tedavisi için.
e- "Pseudotümör cerebri" vakalarında serebrospinal basıncı azaltmak için.
2- Artmış göz içi basıncının azaltılması
a- Göz içi ameliyatlarını kolaylaştırmak için.
b- Göz içi basıncını geçici olarak azaltmak için.
c- Bazı habis glokom vakalarının tıbbi yoldan tedavisi için.
d- Habis glokomun cerrahi riskini azaltmak için.
3- İdrar çıkışının arttırılması
a- Transfüzyon ya da başka hemolitik reaksiyonlarda, transüretral prostat rezeksiyonları, yanık ve diğer hemoglobinemik durumlarda böbrek tübülüslerinde hemoglobin presipitasyonunu önlemek için.
b- Gut ya da ağır hiperürikozemili hastalarda ürik asidin idrarla atılımını arttırmak için.
c- Organik böbrek hastalığı olmayan hastalarda, aşırı su yüklenmesini ve buna bağlı olarak hiponatremiyi düzeltmek için.
d- Siroz ya da nefroza bağlı ödem gösteren hastalarda, diüretiklerin etkisini arttırmak için.
e- Akut böbrek yetmezliği (anüri) ile akut fonksiyonel oligürinin ayırıcı teşhisinde.
f- Oligürik hastalarda sıvı ve elektrolit tedavisini basitleştirmek için.
4- Aşağıdaki sebeplere bağlı iskemi sonucu oligüriyi önleme
a- Anevrizmektomi yapılırken abdominal aortun pense edilmesi.
b- Kardiyotomi ya da damar cerrahisinde yapılan ekstrakorporal dolaşım.
c- Travmatik ve hemorajik şok.
d- Akut hipotansiyon.
Kontrendikasyonları:
1- Anüri; ilerlemiş böbrek yetmezliği.
2- Kalp yetmezliği ve ağır akciğer konjestiyonuna yol açan diğer nedenler.
3- Aktif kafa içi kanaması (kraniyotomi sırasında görülen hariç).
4- Sıvı ve elektrolit azlığı.
Uyarılar/Önlemler:
Mannitol yeterli idrar akımı sağlanana dek hastaya verilmemelidir. Kardiyovasküler sistemin durumu mannitol uygulanımından önce mutlaka dikkatlice değerlendirilmelidir. Mannitol uygulanımı sırasında ise renal fonksiyon idrar akımı, sıvı dengesi, serum sodyum ve potasyum düzeyleri izlenmelidir.
Yan etkiler/Advers etkiler:
Sıvı ve elektrolitlere etkileri: Mannitol tedavisi sırasında görülen en önemli yan etkiler sıvı ve elektrolit düzensizlikleridir.
Özellikle yetersiz idrar çıkışı ya da yüksek dozların hızla verilmesi mannitolün birikimine neden olur. Dolaşımdaki aşırı yüklenme sonucu pulmoner ödem, su intoksikasyonu, kardiyak rezervi düşük hastalarda yetmezlik oluşabilir.
Ayrıca mannitol ile oluşturan diürez sonucunda, bazı hastalarda asit-baz dengesinin bozulması ve solunum depresyonu oluşabilir.
Santral Sinir Sistemi: Özellikle asidozlu vakalara yüksek doz mannitol uygulanması sonucu, ilaç kan - beyin engelini aşar ve beyin omurilik sıvısının pH'sının idame ettirebilmesini engelleyebilir.
Diğer yan etkiler: Asidoz, ağız kuruluğu, susama, idrar tutukluğu, başağrısı, bulanık görme, ürikozüri, bulantı, kusma, kan basıncı değişiklikleri, taşikardi gibi yan etkiler oluşabilir.
BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ.
İlaç etkileşimleri:
Mannitol lityumun idrarla atılan miktarını arttırdığından, lityum tedavisi altındaki hastalarda mannitol kullanılacağı zaman ilaca yanıtta azalma görülebilir.
Laboratuar Testleri ile Etkileşim:
Mannitol, elektrolit düzeyleri üzerinde oluşturduğu değişikliklere bağlı olarak laboratuar değerlerini etkileyebilir. Kandaki inorganik fosfor düzeylerini belirlemek için yapılan testleri etkileyebilir; düzeyler yüksek ya da düşük çıkabilir. Mannitol benzer şekilde kandaki etilen glikol düzeylerini belirlemek için yapılan testleri de etkiler.
Kullanım şekli ve dozu:
1- Kafa içi ve göz içi basıncının azaltılması.
Kilo başına 5 - 10 ml % 20'lik mannitol solüsyonu (kilo başına 1 - 3 g mannitol), 15 - 60 dakika içinde damardan verilir. Bu şekilde, 70 kg'lık bir hastaya % 20'lik mannitol solüsyonundan 30 dakika içinde 700 ml uygulanabilir.
2- Akut böbrek yetmezliği ve fonksiyonel oligürinin ayırıcı teşhisi:
% 20'lik mannitol solüsyonundan 100 ml, 5 - 6 dakikada damardan verilir, sonra infüzyonun hızı yavaşlatılır ve 45 - 60 dakikada toplam olarak 250 ml uygulanır. Hasta saatte 50 - 100 ml idrar çıkarmalıdır. Eğer idrar miktarı 1 - 2 saat içinde artmazsa ve hastanın sıvı ihtiyacı karşılanmışsa, ikinci bir deneme dozu uygulanabilir. Bununla birlikte, hastada diürez başlamamışsa, 500 ml % 20'lik mannitol solüsyonundan (100 g mannitol) fazlası verilmemelidir. Böyle inatçı bir oligüri, akut tübüler nekroz ya da ürogenital sistemde kronik patolojik bir durumun belirtisi olabilir.
Diürez başladıktan sonra, saatte 100 ml idrar çıkışı sağlayacak şekilde % 5, % 15 ya da % 20'lik mannitol solüsyonu infüzyonu ile devam edilir.
Hastanın metabolik ihtiyaçlarına, sıvı ve elektrolit dengesine göre solüsyona ayrıca dekstroz ve sodyum klorür katılabilir.
3- Transüretral prostat rezeksiyonu ya da diğer ürogenital ameliyatlar sırasında ve sonrasında su intoksikasyonunun ve postoperatif irigasyon ihtiyacının azaltılması.
Anestezist narkoza başlar başlamaz, % 0.45 sodyum klorür ve % 20 mannitol içeren % 5 dekstroz solüsyonundan 150 ml 5 - 10 dakikada damardan verilir. Ameliyat sırasında ve ameliyattan sonra saatte 300 ml hesabıyla 1000 ml uygulanır. Bundan sonra, 18 saat süreyle ya da irigasyon ihtiyacı kalmayıncaya kadar, % 0.2 sodyum klorür ve % 5 mannitol içeren % 5 dekstroz solüsyonundan saatte 400 ml verilir.
4- Hemoglobin, ürik asit ve güç çözünür başka bileşiklerin böbrek tübülüslerine çökmesini önlemek ve atılımlarını arttırmak:
40 - 45 miliekivalan sodyum laktat veya bikarbonat ilave edilmiş % 20 mannitol solüsyonundan 250 ml (50 g mannitol) 30 dakikada damardan verilir. Bundan sonra, saatte 300 - 500 ml'lik bir idrar çıkışı sağlayacak şekilde, % 0.2 sodyum klorür ve % 5 mannitol içeren % 5 dekstroz solüsyonundan saatte 300 - 500 ml uygulanarak devam edilir.
Kayıpları karşılamak üzere solüsyonun her litresine 40 - 45 miliekivalan sodyum laktat ve yeter miktarda potasyum eklenmeli, idrar pH'ına sık sık bakılarak yeterli bir alkalileşme sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilmelidir.
5- Kanda toksik dozlarda bulunan barbitürat ve diğer maddelerin atılımını arttırmak.
40 - 45 miliekivalan sodyum laktat veya bikarbonat ilave edilmiş % 20 mannitol solüsyonundan 250 ml (50 g mannitol) 30 dakikada damardan verilir. Bundan sonra, kandaki barbitürat seviyesi toksik olmayıncaya kadar saatte 300 - 500 ml'lik bir idrar çıkışı sağlayacak şekilde, % 0.2 sodyum klorür ve % 5 mannitol içeren % 5 dekstroz solüsyonundan saatte 300 - 500 ml uygulanarak devam edilir. Her litreye 40 - 45 miliekivalan sodyum laktat, 20 miliekivalan potasyum klorür ve 1 g kalsiyum glükonat eklenmeli, idrar pH'ına sık sık bakılarak yeterli bir alkalileşme sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilmelidir.
6- Su intoksikasyonu vakalarında hiponatreminin düzenlenmesi.
% 20'lik mannitol solüsyonundan 100 ml 5 - 10 dakikada damardan verilir ve 100 ml hesabıyla infüzyona devam edilir. Toplam doz, vücuttan çıkması istenen su miktarına bağlıdır. % 20 'lik mannitol solüsyonunun 1 ml'si 4 ml idrar çıkışı sağlar.
7- Ekstrakorporal dolaşım, abdominal aortun pense edilmesi ve diğer büyük ameliyatlarda oligürinin önlenmesi.
Anestezi başladıktan sonra (aortun pense edilmesinden önce) 30 dakika içinde % 20'lik mannitol solüsyonundan 250 ml damardan uygulanır. Ameliyat sırasında ve ameliyattan sonra 18 saat süreyle, % 0.2 sodyum klorür ve % 5 mannitol içeren % 5 dekstroz solüsyonu saatte 100 ml idrar çıkışı sağlayacak hızda verilir.
8- Açık kalp ameliyatlarından sonra oligürinin önlenmesi.
Pompadaki kana % 0.2 sodyum klorür içeren % 20'lik mannitol solüsyonundan hastanın kilosu başına 2 g mannitol hesabıyla, ilave edilir. Yukarıdaki maddede yazılı olduğu şekilde devam edilir.
9- Akut hipotansiyon, şok ve böbrek kan dolaşımını azaltan diğer durumlarda oligürinin önlenmesi. 2. maddeye bakınız.
Doz Aşımı
Parenteral tedavi sırasında doz aşımı olursa, parenteral uygulamaya son verilmeli ve hasta sıvı veya solüt yükü açısından yeniden değerlendirilerek uygun tedavi girişimlerinde bulunulmalıdır.
Atc Kodu:
B05B
Üretici Firma:
Eczacıbaşı-Baxter Hastane Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.
Telefon: (212) 329 62 00
Email: [email protected]
