Dermatolojik İlaçlar » Dermatolojik Antifungaller » Topikal Antifungaller » Imidazole derivatives » Ketokanazol
Formülü:
Farmakolojik özellikleri:
Endikasyonları:
Dermatofitlerin ve/veya mayaların deride, saçlarda ve tırnaklarda neden oldukları, yerleşimi ya da yayılımı nedeniyle topikal tedavinin mümkün olmadığı veya derinin derin tabakalarının etkilendiği ya da lokal tedavinin etkisiz kaldığı, dermatomikoz, onikomikoz, Candida perionyxis, pityriasis versicolor, pityriasis capitis, Pityrosporum folliculitis, kronik mukokutanöz kandidoz gibi enfeksiyonların tedavisinde; sindirim sisteminin maya enfeksiyonlarında; lokal tedaviye yanıt vermeyen, kronik, nükseden vaginal kandidozda; sistemik kandidoz, parakoksidiyoidomikoz, histoplasmoz, koksidiyoidomikoz, blastomikoz gibi sistemik fungal enfeksiyonlarda; kalıtsal olarak, hastalık ya da kullanılan ilaçlar nedeniyle fungal enfeksiyon riskinin yüksek olduğu, bağışıklık sistemi yetersiz hastaların profilaktik tedavisinde kullanılır. Ketokonazolün merkezi sinir sistemine geçişi iyi olmadığından, fungal menenjit tedavisinde oral yoldan ketokonazol kullanılmamalıdır.
Kontrendikasyonları:
Nizoral, akut veya kronik karaciğer hastalığı olanlarda, ya da ketokonazole aşırı duyarlı olanlarda kullanılmamalıdır. Terfenadin, astemizol, sisaprid, triazolam, oral midazolam, kinidin, pimozid ile simvastatin ve lovastatin gibi CYP3A4 metabolize HMG-CoA redüktaz inhibitörleri Nizoral ile beraber alınmamalıdır.
Uyarılar/Önlemler:
Diğer ilaçlar ile birlikte kullanım için İlaç Etkileşmeleri ve Diğer Etkileşmeler bölümüne bakınız.
Düşük gastrik asidite: Gastrik asidite düştükçe absorpsiyonda azalma görülür. Asit nötrleştirici ilaçlar da (örneğin alüminyum hidroksit) alan hastalar Nizoral aldıktan en az 2 saat sonra bu ilaçları almalıdırlar. Bazı AIDS hastalarında olduğu gibi aklorhidri görülen hastaların veya asit salgısını önleyici ilaç alan hastaların Nizoral'i asitli bir içecekle almaları tavsiye edilir. Bazen transaminaz ya da alkali fosfatazlarda hafif geçici asemptomatik yükselme görülebilir.
Bu asemptomatik reaksiyon zararsız olup tedavinin kesilmesine gerek yoktur ancak bu hastalar takip edilmelidir. 2 haftadan uzun sürecek olan Nizoral tedavilerinde karaciğer fonksiyonları kontrol edilmelidir (tedaviden önce, tedavi başladıktan 2 hafta sonra ve daha sonra birer ay arayla). Uzun süreli Nizoral tablet tedavisi gören hastalarda ateşle birlikte aşırı yorgunluk, idrar renginde koyulaşma, açık renk dışkı veya sarılık gibi karaciğer hastalığı belirtilerinin ortaya çıkıp çıkmadığı kontrol edilmelidir. Hastanın 50 yaşından büyük kadın olması, eskiden geçirilmiş karaciğer hastalığı, bilinen ilaç entoleransı, uzun süreli ketokonazol tedavisi ve birlikte karaciğeri baskılayan başka bir ilacın kullanılıyor olması, hepatit riskini arttıran faktörlerdir. Bu arada karaciğer hastalığı bulguları saptanırsa tedavi sonlandırılmalıdır.
Uzun tedavi dönemi gerektiren ve hayatı tehdit edici nitelikte olmayan hastalıklarda, ketokonazol kullanımı öncesi bir risk/yarar değerlendirmesi yapılmalıdır. Günde 400 mg veya daha yüksek dozlarda Nizoral kullanan gönüllülerde, ACTH uyarısına karşı oluşan kortizol yanıtında azalma olduğu görülmüştür. Bu nedenle, sürrenal yetmezliği olan veya sürrenal işlevleri sınırlı olan hastalarda ve uzun süre stres altında olan hastalarda (büyük operasyon geçiren, yoğun bakımda olan hastalar) sürrenal fonksiyonları kontrol edilmelidir.
Gebelik ve Emzirme Döneminde Kullanım: Nizoral, farelerde 80 mg/kg dozunda kullanıldığında sindaktiliye neden olmaktadır. Nizoral tabletin gebelikte kullanımı ile ilgili olarak yapılmış bir çalışma yoktur. Bu nedenle, sağlaması olası bulunan yarar, fetüste meydana gelebilecek zarar riskinin üzerinde olmadıkça gebelikte kullanılmamalıdır. Nizoral, anne sütüne geçtiğinden, tedavi süresince annelerin emzirmemesi önerilir.
Araç ve Makina Kullanmaya Etkisi: Herhangi bir etkisi gözlenmemiştir.
Yan etkiler/Advers etkiler:
Nizoral kullanımı ile ilgili en sık bildirilen yan etkiler dispepsi, bulantı, karın ağrısı ve diyare gibi gastro-intestinal yakınmalardır. Daha nadir bildirilen yan etkiler başağrısı, karaciğer enzimlerinde geçici yükselme, adet düzensizlikleri, göz kararması, fotofobi, parestezi ve alerjik reaksiyonlardır. Çok nadiren bildirilen yan etkiler ise trombositopeni, alopesi, impotans ve kafa içi basınçta reversibl artıştır (papilla ödemi gibi). Önerilen terapötik dozların, günde 200-400 mg'ın üzerinde Nizoral kullanan az sayıda hastada geçici jinekomasti ve oligospermi gözlenmiştir. Günde tek doz 200 mg kullanım sırasında, plazma testosteron düzeyinde geçici bir düşme görülebilir. Nizoral tabletin alınmasından 24 saat sonra testosteron düzeyi normale döner. Bu doz miktarıyla yürütülen uzun süreli tedavilerde, testosteron düzeyi genellikle kontrol grubu ile anlamlı bir fark göstermez. Nizoral tedavisi sırasında nadiren hepatit (büyük bir olasılıkla idiyosinkratik olarak) gelişebilir. Bu tür bir yan etki tedavinin hemen kesilmesiyle düzelir.Allerjik reaksiyonlar, baş ağrısı, bulantı, hepatotoksisite, jinekomasti ve impotans gibi yan etkiler görülebilir.
İlaç etkileşimleri:
Ketokonazolün metabolizmasını etkileyen ilaçlar: Ketokonazol ile birlikte kullanılan rifampisin, rifabütin, karbamazepin, izoniyazit ve fenitoin gibi enzim indükleyicileri ketokonazolün biyoyararlılığını oldukça düşürür. Gastrik asiditeyi etkileyen ilaçlar için 'Uyarılar/Önlemler' bölümüne bakınız. Ritonavir birlikte kullanıldığında ketokonazolün biyoyararlılığını arttırır. Bu sebeple beraber alındığında ketokonazol dozu düşürülmelidir. Ketokonazolün diğer ilaç metabolizmaları üzerine etkileri: Ketokonazol, özellikle CYP 3A sınıfı olmak üzere bazı karaciğer P450 grubu enzimlerini inhibe ettiğinden, aynı anda kullanılan, metabolizması bu enzimlere bağlı olan ilaçların eliminasyonu azalabilir. Ketakonazolle birlikte kullanılan bu ilaçların kan düzeylerinin yükselmesinin, yan etkiler de dahil olmak üzere bu ilaçların etkilerinin artması ve/veya uzaması ile ilgili olduğu görülmüştür. Ciddi ilaç etkileşmelerine neden olabilecek ilaçların bilinen örnekleri (ketokonazol tedavisi sırasında kullanılmaması gereken ilaçlar):
· Terfenadin, astemizol, sisaprid, triazolam, oral midazolam, kinidin, pimozid ve simvastatin ile lovastatin gibi CYP3A4 metabolize HMG-CoA redüktaz inhibitörleri.
Bu ilaçların plazma seviyeleri, etki veya yan etkileri gözlenmelidir. Ketokonazolle beraber alındıklarında, gerektiğinde, ketokonazol dozajı düşürülmelidir.
· Oral antikoagülanlar.
· İndinavir ve sakinavir gibi HIV proteaz inhibitörleri.
· Vinca alkaloid, büsülfan ve dosetaksel gibi bazı antineoplastik ilaçlar.
· Dihidropiridin ve olası verapamil gibi CYP3A4 metabolize kalsiyum kanal blokerleri.
· Bazı imünosüpresif ilaçlar: siklosporin, takrolimus.
· Diğerleri: digoksin, karbamazepin, büspiron, alfentanil, sildenafil, alprazolam, midazolam IV, rifabütin, metil prednisolon ve trimetreksat.
Alkolle birlikte kullanıldığında, çok az sayıda hastada kızarma, döküntü, periferik ödem, bulantı ve başağrısı ile karakterize olan disülfiram benzeri reaksiyon görüldüğü bildirilmiştir. Bu belirtilerin tamamı birkaç saat içinde düzelmiştir.
Kullanım şekli ve dozu:
Maksimum emilme için Nizoral yemek sırasında alınmalıdır.
Tedavi
Erişkinler ve 30 kg'nin üzerindeki çocuklar:
- Deri, gastro-intestinal ve sistemik enfeksiyonlar: Yemekle birlikte günde bir kez 1 tablet (200 mg). Yeterli bir yanıt alınamadığında, doz iki katına, günde bir kez iki tablete (400 mg) yükseltilebilir.
- Vaginal kandidoz: Yemekle birlikte günde bir kez 2 tablet (400 mg).
Tüm belirtiler kaybolduktan sonra en az 1 hafta daha ve tüm kültürlerde negatif sonuç alınana kadar tedaviye ara verilmeden devam edilmelidir.
Bağışıklık sistemi yetersiz olan hastalarda profilaktik kullanım:
Erişkinler: Günde 2 tablet (400 mg).
Tedavi süreleri:
- Vaginal kandidoz: ardıl 5 gün
- Dermatofitlerin neden olduğu deri mikozları: Yaklaşık 4 hafta
- Pityriasis versicolor: 10 gün
- Kandidaların neden olduğu ağız ve deri mikozları: 2-3 hafta
- Saç enfeksiyonları: 1-2 ay
- Tırnak enfeksiyonları: 6-12 ay. Tırnağın büyüme hızına bağlıdır. Enfekte tırnağın tamamen yenilenmesi gerekir.
- Sistemik kandidoz: 1-2 ay
- Parakoksidiyoidomikoz, histoplasmoz, koksidiyoidomikoz: Optimal tedavi süresi 3-6 aydır.
Atc Kodu:
D01AC08
Üretici Firma:
Johnson & Jonhson Sıhhi Malzeme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Telefon: (412) 223 40 99